e-mail
biuro@sipex.pl

Profesjonalna wycena firmy – kto może wycenić przedsiębiorstwo w Polsce?

Profesjonalna wycena firmy - kto może wycenić przedsiębiorstwo w Polsce? - Poradnik

Wycena przedsiębiorstwa to nie tylko liczby – to strategiczne narzędzie zarządzania, negocjacji i ochrony interesów właścicieli firm. W polskich realiach, gdzie brakuje jednej, ścisłej regulacji prawnej w tym zakresie, kluczowe znaczenie mają kompetencje osoby dokonującej wyceny oraz cel, w jakim jest ona sporządzana. Kto może wycenić przedsiębiorstwo? Dlaczego warto zlecić to zadanie profesjonalistom? W niniejszym artykule przedstawiamy praktyczny przegląd realiów rynkowych, regulacji i dobrych praktyk dotyczących wyceny przedsiębiorstw w Polsce.

Czy każdy może wyceniać przedsiębiorstwa?

Wbrew intuicji, w polskim porządku prawnym nie istnieje jeden akt normatywny, który w jasny sposób określa, kto może wycenić przedsiębiorstwo. Formalnie rzecz biorąc, niemal każda osoba może podjąć się takiego zadania, o ile posiada odpowiednie kwalifikacje, wiedzę i umiejętności. Brak państwowej licencji nie oznacza jednak, że wycenę firmy może zatem sporządzić dowolna osoba – w praktyce liczy się cel wyceny i jej zastosowanie, co wpływa na wymogi co do kwalifikacji wykonawcy.

Mimo braku jednej ustawy, środowisko zawodowe stworzyło powszechne krajowe zasady wyceny, które wyznaczają dobre praktyki w zakresie zakresu wyceny przedsiębiorstw. Dokument „Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw”, opublikowany przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych, wskazuje, że osoba wykonująca wycenę powinna być nie tylko kompetentna, ale również działać w sposób przejrzysty, niezależny i zgodny z metodologią. Profesjonalizm nabiera szczególnego znaczenia w kontekście transakcjach kapitałowych, postępowań sądowych czy podatkowych.

Kto faktycznie zajmuje się wyceną przedsiębiorstw w Polsce?

Wyceny przedsiębiorstw w Polsce są realizowane przez różne grupy zawodowe, których kompetencje są adekwatne do celów wyceny oraz oczekiwań zleceniodawców. W praktyce wycenę przedsiębiorstwa mogą wykonać między innymi:

Biegli rewidenci

Przygotowują wyceny na potrzeby przekształceń, aportów czy testów na utratę wartości, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Ich analizy są wykorzystywane m.in. na potrzeby rynku kapitałowego i muszą uwzględniać godziwą wartość rynkową oraz zgodność z zasadami sprawozdawczości finansowej.

Doradcy podatkowi i kancelarie prawno-podatkowe

Dokonują wycen m.in. przy transakcjach między podmiotami powiązanymi, sukcesji, podziale majątku. Często oceniają wartość spółki dla celów dokumentacji cen transferowych i hipotetycznej transakcji.

Biegli sądowi i rzeczoznawcy majątkowi

Ich zadaniem jest przygotowanie wyceny zgodnie z wymogami formalnymi sądów. Taka opinia powinna uwzględniać nie tylko aspekt finansowy, ale też temat ogólnej kondycji firmy, jej modelu biznesowego i kluczowych zasobów firmy.

Specjalistyczne firmy doradcze

Prowadzące działalność w oparciu o uznane standardy, zatrudniające interdyscyplinarne zespoły ekspertów. Takie firmy wykorzystują zaawansowane metody analityczne, uwzględniające wykorzystanie analizy otoczenia konkurencyjnego, otoczeniu przedsiębiorstwa oraz realizowanej strategii.

W praktyce, również zarządy spółek coraz częściej korzystają z zewnętrznych ekspertów, traktując wycenę nie tylko jako obowiązek, lecz jako narzędzie zarządcze. Taka wycena, wykonana przez podmiot z odpowiednim doświadczeniem, pozwala wyciągnąć odpowiednie wnioski i podejmować świadome decyzje strategiczne.

Skorzystaj z naszej wiedzy i porozmawiaj z doświadczonym specjalistą.

Zapytaj o wycenę firmy

Wymagania kompetencyjne i dobre praktyki przy szacowaniu wartość przedsiębiorstwa

Mimo że brak jest jednolitej licencji państwowej, wycena przedsiębiorstw należy do obszaru wymagającego specjalistycznej wiedzy oraz doświadczenia praktycznego. Kluczowe znaczenie mają tu odpowiednie kwalifikacje, zarówno w zakresie finansów, rachunkowości i prawa gospodarczego, jak i w znajomości konkretnych sektorów gospodarki. Szczególna uwaga powinna być zwrócona na zrozumienie istoty wyceny i umiejętność oceny wartości przedsiębiorstwa.

Ważne jest także stosowanie właściwych metod. W praktyce wykorzystuje się m.in.:

  • Podejście dochodowe – które opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych i zakłada zdolność firmy do generowania przyszłych dochodów,
  • Metody majątkowe – które koncentrują się na składnikach bilansowych i przydają się m.in. przy wycenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

Profesjonalny rzeczoznawca powinien nie tylko znać te metody, ale również dostosować je do kontekstu – np. do sytuacji branżowej, pozycji konkurencyjnej czy poziomu wartości niematerialnych (jak marka, relacje z klientami, know-how), które również wpływają na wartość przedsiębiorstwa.

Nie można przy tym zapominać, że w niektórych przypadkach – np. przy ograniczonym dostępie do danych lub skomplikowanej strukturze organizacyjnej – znaczne trudności powoduje ustalenie rynkowej wartości. W takich sytuacjach doświadczenie eksperta i znajomość standardów wyceny stają się jeszcze bardziej istotne dla jakości końcowego wyniku.

Kiedy wycena wymaga szczególnych kwalifikacji?

Choć wiele wycen wykonywanych jest na potrzeby wewnętrzne firm, są sytuacje, w których wycena przedsiębiorstwa musi spełniać konkretne wymogi formalne, a jej autor musi posiadać odpowiednie kwalifikacje lub zawodowe uprawnienia. Dotyczy to przypadków, gdzie wycena ma status dokumentu urzędowego, dowodu w postępowaniu sądowym, albo podlega ocenie podmiotów takich jak biegli rewidenci, sądy, organy podatkowe czy inwestorzy instytucjonalni.

Przykładowo, w postępowaniach sądowych (spadkowych, rozwodowych, między wspólnikami) może być konieczne, by opinię wydał biegły sądowy z zakresu wyceny przedsiębiorstw – osoba wpisana na oficjalną listę i uprawniona do sporządzania ekspertyz uznawanych za dowód. Wówczas wycena musi być przejrzysta, rzetelna, oparta na uznanej metodyce i uwzględniać wartości niematerialnych oraz kapitału własnego.

Z kolei w przypadku wycen na potrzeby sprawozdań finansowych – zwłaszcza tych badanych przez biegłych rewidentów – konieczne jest zastosowanie metod zgodnych z Międzynarodowymi i Krajowymi Standardami Wyceny. Tutaj znaczenie mają m.in. metody majątkowe i podejście dochodowe, jak również zgodność z modelem biznesowym firmy oraz zdolność do przewidywania jej sytuacji rynkowej.

Szczególna precyzja i niezależność są też wymagane przy:

  • fuzjach i przejęciach,
  • wycenie udziałów i akcji,
  • transakcjach kapitałowych,
  • pozyskiwaniu inwestorów,
  • oraz wniesieniu aportu czy sporach o wartość w kontekście cen transferowych.

W tych sytuacjach znaczne trudności mogą wynikać z konieczności oceny wpływu otoczenia przedsiębiorstwa, jego konkurencyjności oraz realizowanej strategii – dlatego zaufanie do wykonawcy wyceny i jego kompetencji ma fundamentalne znaczenie.

Klienci, którzy nam zaufali

Dlaczego warto zlecić wycenę profesjonalistom?

Choć w teorii wyceny firmy może się podjąć niemal każdy, praktyka pokazuje, że rzetelna, przydatna i uznawana przez strony trzecie wycena przedsiębiorstwa wymaga wiedzy, doświadczenia oraz stosowania uznanych standardów. Profesjonalny wykonawca nie tylko zna narzędzia analityczne, ale przede wszystkim rozumie uwarunkowania biznesowe i potrafi przełożyć dane na wartość – zarówno liczbową, jak i strategiczną.

Eksperci – tacy jak członkowie Stowarzyszenia Biegłych Wyceny Przedsiębiorstw, doradcy wpisani na listy sądowe czy działający zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez Polską Federację Stowarzyszeń Majątkowych – zapewniają nie tylko wysoką jakość obliczeń, ale także możliwość skutecznego wykonania zadania w kontekście danej sprawy (sądowej, podatkowej, inwestycyjnej).

Dzięki temu wycena może być używana:

  • w transakcjach kapitałowych jako narzędzie negocjacyjne,
  • w postępowaniach spornych jako dowód,
  • przez zarządy spółek do oceny realizacji strategii i planowania rozwoju.

Co więcej, profesjonalna wycena uwzględnia odpowiednich wskaźników finansowych oraz odnosi się do danych rynkowych i konkurencyjnych – co pozwala uwzględnić także zagrożeń pojawiających się w otoczeniu przedsiębiorstwa.

Dzięki temu możliwe jest opracowanie trafnych analiz i rekomendacji, które pomagają klientowi wyciągnąć odpowiednie wnioski i podjąć właściwe decyzje – niezależnie od tego, czy chodzi o inwestycję, sprzedaż, przekształcenie, czy spór prawny.

Podsumowanie

Wycena przedsiębiorstwa to proces o strategicznym znaczeniu, który może decydować o powodzeniu ważnych decyzji biznesowych, inwestycyjnych czy prawnych. Choć w polskim systemie prawnym nie istnieje jednoznaczna, ustawowa regulacja określająca, kto może dokonywać takich wycen, praktyka rynkowa i dokumenty branżowe – w tym „Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw” – wskazują wyraźnie, jakie kompetencje i standardy powinny być spełnione, by wycena była rzetelna, wiarygodna i użyteczna.

Rzeczywistość pokazuje, że wyceną przedsiębiorstw zajmują się przedstawiciele różnych zawodów – od biegłych rewidentów, przez doradców podatkowych i biegłych sądowych, po wyspecjalizowane firmy doradcze. Kluczowe znaczenie ma tu nie sama nazwa zawodu, lecz poziom wiedzy, doświadczenia i umiejętność zastosowania odpowiedniej metodyki w zależności od celu wyceny. Istotne są także umiejętności komunikacyjne, zdolność do argumentacji i obrony przyjętych założeń w kontaktach z kontrahentami, sądem czy inwestorem.

Warto pamiętać, że nie każda wycena wymaga tych samych kwalifikacji – inne wymogi obowiązują przy wewnętrznych analizach strategicznych, inne przy raportach finansowych, a jeszcze inne w przypadku postępowań sądowych czy podatkowych. Jednak w każdej sytuacji jakość i wiarygodność wyceny ma realne przełożenie na interesy przedsiębiorstwa.

Dlatego przy podejmowaniu istotnych decyzji biznesowych, które wymagają oszacowania wartości firmy, warto powierzyć to zadanie profesjonalistom. Tylko doświadczony wykonawca – działający zgodnie z uznanymi standardami i praktyką rynkową – zapewni rzetelność opracowania, jego zgodność z obowiązującymi normami oraz realne wsparcie w dalszych etapach procesu decyzyjnego, transakcyjnego lub prawnego.

Skorzystaj z naszej wiedzy i doświadczenia

W naszej firmie specjalizujemy się w profesjonalnych wycenach spółek na potrzeby transakcji, przekształceń, sądów i inwestorów. Działamy zgodnie z międzynarodowymi standardami, a każdą wycenę przygotowujemy z pełną rzetelnością i indywidualnym podejściem do Klienta.
Skontaktuj się z nami i dowiedz się, jak możemy pomóc Twojej firmie.

    Zapytaj o wycenę




    e-mail

    biuro@sipex.pl

    Najnowsze artykuły

    Test zaspokojenia wierzycieli Profesjonalna wycena firmy – kto może wycenić przedsiębiorstwo w Polsce? Wycena firmy – kiedy i dlaczego jest potrzebna? Najpopularniejsze cele wyceny przedsiębiorstwa Wycena przedsiębiorstwa metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF) Uproszczona wycena przedsiębiorstwa – właściwości i przykłady zastosowania

    Tagi: wycena przedsiębiorstwa,