W razie kilku okoliczności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, takich jak łączenie spółek lub wydzielenie z danej spółki zorganizowanej części konieczne jest określenie wartości przedsiębiorstwa poprzez zastosowanie jednej z dostępnych metod. Służą one rzetelnej ocenie wartości danej spółki. Umożliwiają wymianę gotówki na prawa lub odwrotnie.
Tradycyjnie metody wyceny spółek dzielone są na metody majątkowe, dochodowe i porównawcze.
Metody majątkowe polegają na określeniu wartości netto danego przedsiębiorstwa. Do grupy metod majątkowych należą metody księgowe tj. metoda wyceny aktywów netto i skorygowana wycena aktywów netto. Pierwsza polega na skorygowaniu ogólnej wartości majątku o wartość zobowiązań firmy. Druga metoda księgowa zakłada że wartość księgowa firmy rzadko odpowiada wartości godziwej. W związku z tym należy dokonać skorygowanej wyceny aktywów netto, na podstawie ich wartości rynkowej.
Do metod majątkowych należą także metody odtworzeniowe polegające na oszacowaniu nakładów, które mogły by być konieczne do poniesienia „odtworzenia” od podstaw istniejącego przedsiębiorstwa. Do tej grupy należą dwie metody. Pierwsza z nich określa wartość wszystkich składników materialnych i niematerialnych uwidocznionych w bilansie, druga zaś uwzględnia posiadane przez firmę wartości niematerialne takie jak znak firmowy, kontakty z dostawcami, odbiorcami, know-how itp.
Kolejna, metoda likwidacyjna zajmuje się oszacowaniem się wartości środków, jakie uzyskaliby właściciele, gdyby zdecydowali się na likwidację przedsiębiorstwa.
Odrębną grupą metod wyceny przedsiębiorstwa są metody porównawcze polegająca na określeniu wartości rynkowej spółki przez jej porównanie z innymi spółkami, już wycenionymi przez rynek. Wykorzystują one różnego rodzaju wskaźniki, mnożniki cenowe czy dokonane transakcje kupna-sprzedaży do określenia wartości spółki. Są to tanie, szybkie i proste metody wyceny. Są najlepiej weryfikowane przez rynek, ale tylko wtedy gdy jest on rozbudowany. Opierają się na się na rachunku zysków i strat, bilansie i rachunku przepływów pieniężnych.
Spośród kolejnej grupy metod wyceny firmy jakimi są metody dochodowe wyróżnia się metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF). Jest stosowana najczęściej i opiera się na prognozie danych finansowych spółki. Współczynnikiem dyskontującym jest tutaj kosztu kapitału przedsiębiorstwa. Jedną z odmian tych metod jest Free Cash Flow to Firm oraz Free Cash Flow To Equity.
Kolejną interesującą metodą jest metoda EVA (Economic Value Added) opiera się ona na odliczeniu zysku operacyjnego po opodatkowaniu od zobowiązań, dla których spółka płaci odsetki dla swoich wierzycieli. EVA odzwierciedla tworzenie lub niszczenie wartości w spółce akcyjnej. Wartość ta określa jakie zyski uzyskują z niej akcjonariusze.
Wybór odpowiedniej metody uzależniony jest od charakteru transakcji oraz oczekiwań inwestora.
Metody wycen przedsiębiorstwa spełniają szereg usług m. in. decyzyjną, której istota polega na dostarczeniu informacji koniecznych dla dokonania transakcji handlowych takich jak m. in. sprzedaż przedsiębiorstwa.
