
Proces wyceny przedsiębiorstwa wymaga nie tylko analizy finansowej, lecz przede wszystkim prawidłowego określenia celu, założeń i kontekstu, w jakim powstaje opinia o wartości. W praktyce nie istnieje jedna „obiektywna” wartość – jest ona zawsze wynikiem konkretnych warunków transakcyjnych oraz oczekiwań odbiorcy wyceny. Kluczowe znaczenie ma więc właściwy dobór standardu wartości, który określa, jaką kategorię wartości analizujemy i w jakich warunkach ma być ona rozumiana.
Wybór standardu wpływa na metodykę wyceny, zakres danych oraz interpretację wyników. Inaczej ocenia się wartość rynkową spółki przeznaczonej do sprzedaży, inaczej wartość inwestycyjną dla konkretnego nabywcy, a jeszcze inaczej wartość w warunkach przymusowej sprzedaży czy likwidacji. Dla wiarygodności wyceny kluczowe jest więc zrozumienie celu, potrzeb odbiorcy oraz otoczenia prawno-ekonomicznego.
W dalszej części artykułu omawiamy rodzaje standardów wartości, ich praktyczne zastosowanie oraz to, jak właściwy wybór wpływa na ostateczny wynik wyceny.
Standard wartości jest jednym z najważniejszych elementów profesjonalnej wyceny przedsiębiorstwa. Zgodnie z KSWS, określenie standardu wartości to podstawowy element każdej profesjonalnej wyceny przedsiębiorstwa. Standard wartości określa:
Znaczenie standardu widoczne jest również w tym, że KSWS wskazują określone przesłanki wpływające na jego wybór, takie jak cel wyceny, uwarunkowania prawne, stan przedmiotu wyceny czy przyjęte założenia i ograniczenia. Jeśli przedmiot wyceny znajduje się w stanie zagrażającym kontynuacji działalności, wybór standardu i metod będzie inny niż w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo funkcjonuje stabilnie i generuje zdolność do przyszłych przepływów pieniężnych. Podobnie, gdy stroną zlecającą jest uczestnik konkretnej transakcji, a nie niezależny użytkownik wyceny, naturalnym punktem odniesienia mogą być wartości zindywidualizowane, takie jak investment value.
Warto podkreślić, że wynik wyceny nigdy nie jest wartością absolutną, ale odzwierciedleniem przyjętego standardu oraz uwarunkowań, które temu standardowi towarzyszą. Ta sama spółka może zostać wyceniona na różne poziomy wartości, jeśli zmienimy stronę transakcji, zmodyfikujemy założenia dotyczące przyszłej sytuacji finansowej, uwzględnimy specyficzne oczekiwania inwestora lub przeanalizujemy jej majątek w kontekście likwidacyjnym. Dlatego tak ważne jest, aby odbiorca wyceny dokładnie rozumiał, w jakich warunkach została ona przeprowadzona i jaką kategorię wartości odzwierciedla.
Standard wartości porządkuje zatem cały proces wyceny firmy, określając nie tylko kierunek analizy, ale także interpretację wyniku końcowego, sposób korzystania z metod wyceny przedsiębiorstw oraz kontekst, w jakim można wykorzystać wartość wyznaczoną przez wyceniającego. W dalszej części artykułu rozwijamy tę tematykę, przedstawiając szczegółowo poszczególne rodzaje wartości według KSWS i ich praktyczne zastosowanie.
KSWS wyróżniają następujące kategorii wartości, które mogą być przyjęte jako standard wartości w procesie wyceny. Każda z nich odpowiada innym warunkom transakcyjnym, innemu profilowi stron transakcji, innemu celowi wyceny oraz innym uwarunkowaniom metodycznym.
Godziwa wartość rynkowa to jedna z najczęściej stosowanych kategorii wartości w praktyce biznesowej oraz w procesach M&A. Zgodnie z KSWS jest to wyrażona w pieniądzu lub odpowiednim ekwiwalencie wartość przedmiotu wyceny, przy której zakłada się, że w transakcji biorą udział typowy hipotetyczny kupujący oraz typowy hipotetyczny sprzedający. Obie strony muszą być zainteresowane przeprowadzeniem transakcji, dysponować odpowiednim zasobem informacji na temat przedmiotu wyceny oraz działać w warunkach braku przymusu, co oznacza, że nie jest to transakcja wymuszona nakazem administracyjnym lub warunkami ekonomicznymi.
W definicji tej szczególnie istotne jest to, że nie odnosi się ona do konkretnej osoby czy określonego inwestora, lecz do „typowych” uczestników rynku o podobnym profilu działalności, dysponujących standardowym poziomem informacji. Dzięki temu godziwa wartość rynkowa jest kategorią wartości „odpersonifikowaną”, co odróżnia ją od wartości inwestycyjnej. Zakłada się również, że wyznaczona wartość będzie dla stron akceptowalna, ponieważ odzwierciedla rynkowy ekwiwalent w sytuacji, w której żadna ze stron nie znajduje się w pozycji przymusowej.
W praktyce wyceny przedsiębiorstw godziwa wartość rynkowa odpowiada kategoriom stosowanym na całym świecie, w tym definicji fair market value znanej z literatury wyceny przedsiębiorstw. Właśnie dlatego jest to najczęściej stosowany standard wartości w wycenach przygotowywanych na potrzeby transakcji sprzedaży udziałów lub przedsiębiorstwa, negocjacji biznesowych, procesów inwestycyjnych, a także analiz mediacyjnych.
Przy szacowaniu godziwej wartości rynkowej zastosowanie mają wszystkie trzy podejścia: dochodowe, majątkowe oraz porównawcze. W zależności od rodzaju działalności i dostępnych danych wyceniający może odwołać się na przykład do metody DCF opartej na wolnych przepływach pieniężnych, metody majątkowej, takiej jak metoda wartości skorygowanych aktywów netto, albo do mnożników rynkowych wynikających z transakcji porównywalnych.
Drugą kategorią wartości wyróżnianą przez KSWS jest wartość sprawiedliwa, która znacząco różni się od wartości rynkowej, choć w języku potocznym oba pojęcia bywają mylone. Zgodnie z KSWS wartość sprawiedliwa to wyrażona w pieniądzu lub odpowiednim ekwiwalencie wartość przedmiotu wyceny, przy szacowaniu której zakłada się, że w transakcji biorą udział konkretny, niekoniecznie zainteresowany przeprowadzeniem transakcji kupujący oraz konkretny, niezainteresowany przeprowadzeniem transakcji sprzedający. Kupujący lub sprzedający muszą działać pod przymusem (nakazem). Może to wynikać na przykład z nakazu sądowego, sytuacji finansowej podmiotu, konfliktu wspólników lub procesów restrukturyzacyjnych.
Zgodnie z KSWS wyznaczona wartość powinna być sprawiedliwa z punktu widzenia sprzedającego, który nie ma możliwości utrzymania przedmiotu wyceny. Tę kategorię wartości stosuje się między innymi w postępowaniach sądowych dotyczących sporów między wspólnikami, w sprawach o przymusowy wykup udziałów (squeeze-out), w procesach odszkodowawczych oraz w innych przypadkach, gdy opisane warunki transakcji odbiegają od klasycznej, rynkowej sytuacji swobodnej sprzedaży.
Należy podkreślić, że definicja wartości sprawiedliwej w KSWS nie jest tożsama z definicją wartości godziwej (fair value) w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości (MSR/MSSF). W kontekście rachunkowości fair value odnosi się do wartości możliwej do uzyskania w transakcji rynkowej między uczestnikami rynku na dzień bilansowy. W KSWS natomiast wartość sprawiedliwa jest kategorią specyficzną, ukierunkowaną na sytuacje przymusowe, w których uczestnicy transakcji nie są typowymi stronami rynkowymi.
Wartość sprawiedliwa w sposób szczególny uwzględnia uwarunkowania prawne, często determinujące konieczność zastosowania tego standardu. Wycena musi wówczas uwzględnić ograniczony zakres działań stron, asymetrię informacji, brak możliwości utrzymania przedsiębiorstwa przez sprzedającego oraz fakt, że transakcja nie odzwierciedla w pełni warunków wolnego rynku.
Jedną z najbardziej zindywidualizowanych kategorii wartości jest wartość inwestycyjna, znana również jako investment value. KSWS definiują ją jako wartość przedmiotu wyceny dla konkretnego inwestora, przy której uwzględnia się jego indywidualne wymagania, strategię, oczekiwania odnośnie przedmiotu wyceny oraz przewidywane synergie. W odróżnieniu od godziwej wartości rynkowej, posiadającej charakter odpersonifikowany, wartość inwestycyjna jest całkowicie zależna od specyfiki danego inwestora.
W praktyce wartość inwestycyjna oznacza, że przedsiębiorstwo może mieć wyższą wartość dla inwestora branżowego, który dzięki przejęciu osiąga dodatkowe korzyści, takie jak synergie kosztowe, wzrost udziału w rynku, efekt skali czy dostęp do nowych kanałów dystrybucji. Z kolei inwestor finansowy, który nie ma dostępu do takich synergii, może uznać tę samą spółkę za mniej wartościową.
Wartość inwestycyjna jest także istotna w analizach strategicznych, procesach due diligence oraz przygotowaniu do transakcji fuzji i przejęć (M&A). Jej oszacowanie wymaga głębokiego zrozumienia działalności podmiotu, jego majątku, możliwości utrzymania i rozwijania działalności, a także szczegółowej analizy przyszłych przepływów pieniężnych w kontekście funkcji przyszłych strumieni dochodów, jakie uzyska konkretny inwestor.
Standard wartości inwestycyjnej stosuje się wówczas, gdy transakcji biorą udział konkretny inwestor i konkretna spółka, a nie typowi uczestnicy rynku. Wycena takiej wartości wymaga precyzyjnego uwzględnienia indywidualnych wymagań inwestora, specyfiki jego strategii oraz jego możliwości wykorzystania majątku przedsiębiorstwa.
Wartość wewnętrzna, znana również jako intrinsic value, to wartość przedmiotu wyceny, która nie odnosi się do konkretnej transakcji ani konkretnych stron. Jest to kategoria wartości oparta na obiektywnej analizie ekonomiczno-finansowej, obejmującej zarówno wszystkie istotne informacje o przedmiocie wyceny, jak i czynniki zewnętrzne wpływające na jego obecną oraz przyszłą sytuację finansową. KSWS wskazują, że wartość wewnętrzna nie zależy od tożsamości zleceniodawcy ani odbiorcy wyceny, co czyni ją kategorią bardziej „fundamentalną”.
Wartość wewnętrzna jest często stosowana w analizach właścicielskich, w ocenie kondycji spółek giełdowych, w wycenach do celów zarządczych, a także w przypadkach, gdy celem wyceny jest ustalenie rzeczywistej, niezakłóconej żadnymi okolicznościami transakcyjnymi wartości przedsiębiorstwa. W praktyce wyceny metoda ta może znacząco różnić się od wartości rynkowej, ponieważ nie zakłada istnienia transakcji, negocjacji, przymusu ani indywidualnych interesów inwestorów.
Wartość wewnętrzna bywa określana głównie z wykorzystaniem dochodowych metod wyceny, takich jak metoda DCF, ponieważ szczególny nacisk kładzie na ocenę rzeczywistego potencjału dochodowego, przepływów pieniężnych, struktury bilansu, a także analizy czynników zewnętrznych mających wpływ na przedsiębiorstwo, takich jak sytuacja makroekonomiczna czy perspektywy branży.
KSWS dopuszczają również możliwość przyjęcia innych kategorii wartości niż cztery podstawowe, jeśli przemawia za tym cel wyceny lub uwarunkowania prawne. Przykładem może być wartość likwidacyjna, stosowana wtedy, gdy wycena opiera się na założeniu likwidacji przedsiębiorstwa – dobrowolnej lub przymusowej. Wycena likwidacyjna wykorzystuje najczęściej metody majątkowe, takie jak metoda wartości likwidacyjnej, uwzględniając wyprzedaż składników majątku przedsiębiorstwa i brak synergii.
Inną kategorią wartości może być wartość odtworzeniowa, uwzględniająca koszt odtworzenia majątku przedsiębiorstwa w obecnych warunkach rynkowych. W szczególnych sytuacjach można również stosować wartości określone w przepisach prawa, np. w regulacjach podatkowych lub regulacjach sektorowych.
Takie podejście wymaga każdorazowego wyjaśnienia w raporcie, ponieważ odejście od typowych standardów wartości musi być uzasadnione celem wyceny oraz specyfiką przedmiotu wyceny.
Skorzystaj z naszej wiedzy i porozmawiaj z doświadczonym specjalistą.
Zapytaj o wycenę przedsiębiorstwaDobór odpowiedniego standardu wartości jest jednym z najistotniejszych etapów całego procesu wyceny. To właśnie on decyduje o tym, czy wycena będzie użyteczna, prawidłowo zinterpretowana oraz zgodna z uwarunkowaniami prawnymi, metodycznymi i ekonomicznymi, które dotyczą przedmiotu wyceny. Według KSWS wybór standardu wartości powinien być dokonywany ze szczególnym uwzględnieniem celu wyceny, uwarunkowań prawnych, uwarunkowań metodycznych, stanu przedmiotu wyceny oraz przyjętych założeń i ograniczeń. Oznacza to, że punktem wyjścia nie jest metoda wyceny ani preferencje zleceniodawcy, lecz analiza tego, w jakim kontekście powstaje opinia o wartości.
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na wybór standardu wartości jest cel wyceny, który określa, jakie znaczenie ma mieć wartość wyznaczona w raporcie oraz w jaki sposób będzie ona wykorzystana przez odbiorcę wyceny. Jeżeli wycena wykonywana jest na potrzeby sprzedaży udziałów lub przedsiębiorstwa na otwartym rynku, naturalnym standardem jest kategoria godziwej wartości rynkowej, która zakłada funkcjonowanie stron w swobodnych, rynkowych warunkach. W sytuacjach spornych lub w przypadku przymusowej sprzedaży udziałów (w sporach wspólników, postępowaniach sądowych czy procedurach restrukturyzacyjnych) właściwą kategorią może być wartość sprawiedliwa, która uwzględnia brak swobody decyzyjnej stron.
Kiedy natomiast wycena ma wspierać decyzje strategiczne inwestora lub jest związana z analizą potencjalnej transakcji fuzji lub przejęcia, bardziej odpowiednia będzie wartość inwestycyjna, pozwalająca uwzględnić indywidualne wymagania inwestora, spodziewane synergie oraz oczekiwania dotyczące przyszłych strumieni dochodów. W przypadku analiz zarządczych lub wycen nieruchomych od transakcji celowych, np. dla potrzeb inwestora wewnętrznego, księgowych lub kontrolnych, stosuje się często wartość wewnętrzną, która nie zakłada istnienia transakcji, lecz skupia się na oddaniu rzeczywistego potencjału ekonomicznego przedsiębiorstwa.
W tym kontekście cel wyceny jest czynnikiem kluczowym, ponieważ stanowi fundament, na którym opiera się cała koncepcja standardu wartości. Jeżeli cel zostanie błędnie zdefiniowany, cała wycena może stać się nieadekwatna, a jej wynik (nawet jeśli prawidłowy metodycznie) może być nieużyteczny lub wręcz wprowadzający w błąd odbiorcę wyceny.
W wielu sytuacjach to nie zleceniodawca, lecz uwarunkowania prawne narzucają wybór określonej kategorii wartości. Dotyczy to w szczególności postępowań sądowych, spraw dotyczących ochrony wspólników mniejszościowych, procesów wywłaszczeniowych, odszkodowawczych, postępowań upadłościowych czy procedur likwidacyjnych. Zdarza się również, że prawo nakazuje zastosowanie wartości likwidacyjnej, gdy przedsiębiorstwo nie ma możliwości kontynuacji działalności albo gdy celem jest ocena majątku pod kątem jego wyprzedaży. W takich przypadkach metody wyceny przedsiębiorstw muszą obejmować podejście majątkowe, w tym metodę wartości skorygowanych aktywów netto, metodę odtworzeniową lub likwidacyjną, w zależności od funkcji majątku i rodzaju aktywów.
Zrozumienie charakteru regulacji prawnych jest więc niezbędne, ponieważ może całkowicie zmienić kierunek analizy oraz dobór metod.
Kolejnym elementem wpływającym na wybór standardu wartości są uwarunkowania metodyczne. KSWS podkreślają, że standard wartości nie może być dobierany dowolnie, a musi być zgodny z logiką metodyczną wyceny oraz możliwościami analitycznymi wyceniającego. Nie każda metoda pozwala bowiem w taki sam sposób odzwierciedlić specyfikę wybranego standardu.
Przykładowo, wartość inwestycyjna wymaga uwzględnienia indywidualnych korzyści inwestora, co oznacza konieczność analizy synergii, planów strategicznych, możliwości utrzymania działalności oraz potencjalnych efektów skali. Wartość rynkowa natomiast powinna być oparta na podejściu dochodowym lub porównawczym, które najlepiej odzwierciedla warunki rynkowe i typowych uczestników rynku.
Aby lepiej zrozumieć znaczenie standardu wartości, warto przeanalizować praktyczne scenariusze, w których wybór odpowiedniej kategorii wartości prowadzi do zróżnicowanych wyników wyceny oraz odmiennej interpretacji danych.
W sytuacji, w której właściciel decyduje się sprzedać przedsiębiorstwo niezależnej stronie, a strony transakcji mają możliwość spokojnego negocjowania warunków, najbardziej adekwatnym standardem wartości jest godziwa wartość rynkowa. W tym scenariuszu zakłada się istnienie typowych uczestników rynku oraz warunki swobodnego działania stron. Wartość rynkowa odzwierciedla wówczas rzeczywistą wartość, którą rynek byłby skłonny zaakceptować przy założeniu braku przymusu.
Inwestor branżowy, który planuje przejęcie konkurencyjnego przedsiębiorstwa o podobnym profilu działalności, może oczekiwać synergii kosztowych, technologicznych lub sprzedażowych. W takim przypadku właściwą kategorią wartości jest wartość inwestycyjna, ponieważ wycena musi uwzględniać wpływ przejęcia na możliwości utrzymania i rozwijania działalności oraz indywidualne wymagania inwestora. Może się więc okazać, że wartość inwestycyjna znacznie przekroczy wartość rynkową.
W sporach korporacyjnych dotyczących odkupu udziałów jedna ze stron jest z reguły niezainteresowana przeprowadzeniem transakcji, a jej działania wynikają z konieczności, a nie z woli. W takim przypadku odpowiednim standardem wartości jest wartość sprawiedliwa, ponieważ uwzględnia brak możliwości utrzymania przedmiotu wyceny oraz narzucenie strony transakcji przez uwarunkowania prawne.
Kiedy celem wyceny jest określenie rzeczywistego potencjału przedsiębiorstwa, niezależnie od tego, czy istnieje konkretna transakcja, wyceniający powinien zastosować wartość wewnętrzną. Stosuje się ją m.in. przy analizach właścicielskich, budowie strategii, ocenie długoterminowej rentowności oraz analizie możliwości utrzymania działalności. Wartość ta odzwierciedla fundamentalne czynniki wpływające na przyszłą sytuację ekonomiczno-finansową.
W przypadku, gdy przedsiębiorstwo nie ma możliwości kontynuowania działalności, adekwatnym standardem wartości jest wartość likwidacyjna. W takim przypadku stosować należy podejście majątkowe, a często jedyną sensowną metodą pozostaje metoda księgowa lub metoda wartości likwidacyjnej, uwzględniająca sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w krótkim czasie i brak synergii pomiędzy jego składnikami.
Choć profesjonalna wycena przedsiębiorstwa opiera się na jasno określonych zasadach metodycznych i definicyjnych wynikających z KSWS oraz międzynarodowych standardów wyceny, w praktyce gospodarczej często dochodzi do błędów związanych z nieprawidłowym doborem standardu wartości. Błędy te mogą znacząco wpłynąć na wyznaczoną wartość i jej interpretację, prowadząc nawet do nieuzasadnionych decyzji inwestycyjnych lub konfliktów pomiędzy stronami transakcji. Ich źródłem bywa zarówno błędne zrozumienie definicji poszczególnych kategorii wartości, jak i niedostateczna analiza celu wyceny oraz uwarunkowań prawnych.
Jednym z najczęstszych błędów jest mylenie wartości rynkowej z wartością inwestycyjną. Choć obie mogą być szacowane przy użyciu podobnych metod, różnią się fundamentem definicyjnym. Mylenie tych kategorii może prowadzić do poważnych nieporozumień, zwłaszcza w procesie negocjacyjnym, gdy strony transakcji inaczej interpretują potencjał wartościowy tego samego przedsiębiorstwa.
Drugim częstym błędem jest stosowanie wartości sprawiedliwej w sytuacjach, w których nie występuje przymus transakcyjny. Wartość sprawiedliwa zgodnie z KSWS opisuje transakcję pomiędzy konkretnymi stronami, z których jedna lub obie są niezainteresowane przeprowadzeniem transakcji, a dodatkowo muszą działać pod przymusem nakazu lub ograniczeń prawnych. Jeśli taka wartość zostanie użyta tam, gdzie strony dobrowolnie uczestniczą w procesie sprzedaży, wynik wyceny będzie zniekształcony, a negocjacje mogą prowadzić do nadużyć lub błędnych decyzji finansowych.
Kolejnym problemem jest przyjmowanie jednego standardu wartości dla wielu odbiorców o odmiennych celach wyceny. W praktyce profesjonalnej decyzja inwestora branżowego będzie opierała się na innych założeniach niż decyzja inwestora finansowego, sądu, banku czy zarządu przedsiębiorstwa. Jeżeli wyceniający nie analizuje indywidualnych potrzeb zlecającego i innych użytkowników wyceny, wynik może okazać się nieadekwatny, a jego zastosowanie ograniczone lub błędne.
Równie istotnym błędem jest nieuwzględnienie przyjętych założeń oraz stanu przedmiotu wyceny, co KSWS wyraźnie wskazują jako jedną z podstawowych przesłanek wyboru standardu. Jeżeli przedsiębiorstwo boryka się z istotnymi problemami operacyjnymi lub finansowymi, wybór standardu wartości opartego na założeniu kontynuacji działalności może być nieuprawniony i prowadzić do rezultatu oderwanego od realiów gospodarczych.
Wszystkie te błędy wynikają najczęściej z niewłaściwego przygotowania analitycznego, braku wiedzy o standardach wartości lub zbyt uproszczonego podejścia do procesu wyceny. Profesjonalna wycena wymaga jednak dogłębnej analizy, interpretacji danych finansowych, właściwego doboru metod oraz umiejętności oceny ryzyk i ograniczeń. Wyceniający powinien zawsze działać w sposób bezstronny, obiektywny i zgodny z zasadami dobrej praktyki zawodowej.
Wycena przedsiębiorstwa to proces wielowymiarowy, w którym kluczową rolę odgrywa prawidłowy dobór standardu wartości. To on określa perspektywę analizy, dobór metod oraz warunki interpretacji wyniku. Zgodnie z KSWS rzetelna „wyznaczona wartość” musi uwzględniać cel wyceny, przyjęte założenia, standard wartości oraz ewentualne korekty w postaci premii i dyskont.
Jasne zdefiniowanie standardu wartości pozwala uniknąć błędnych interpretacji i sprawia, że wynik wyceny jest właściwie rozumiany przez jej odbiorców — niezależnie od tego, czy są to inwestorzy, sądy, banki czy analitycy. Odpowiednio dobrany standard porządkuje cały proces, zapewnia jego transparentność oraz zgodność z krajowymi i międzynarodowymi regulacjami.
Ostatecznie to właśnie standard wartości nadaje sens całej procedurze wyceny i decyduje o tym, czy uzyskany wynik będzie wiarygodny, użyteczny i adekwatny do rzeczywistych uwarunkowań gospodarczych. Profesjonalna wycena wymaga więc jasno określonych przesłanek, właściwej metodyki oraz pełnej informacji umożliwiającej prawidłową interpretację wyniku.
Standard wartości określa, jaką kategorię wartości wyznacza się w procesie wyceny, jakie są strony rzeczywistej lub hipotetycznej transakcji oraz w jakich warunkach ma być ona rozumiana . To fundament całego procesu, który porządkuje metodykę i sposób interpretacji wyniku.
Nie – to dwa różne elementy procesu wyceny. Standard wartości określa, jaką wartość wyznaczamy, natomiast metody wyceny wskazują, w jaki sposób ją obliczamy.
Standard wartości wpływa na wybór metod, zakres danych oraz sposób interpretacji wyznaczonej wartości . Niewłaściwy standard może prowadzić do błędnych lub nieużytecznych wniosków, nawet jeśli sama wycena została wykonana poprawnie technicznie.
Tak – różne standardy wartości mogą prowadzić do znacząco odmiennych wyników . Inaczej wycenimy spółkę na potrzeby rynkowej sprzedaży, inaczej dla konkretnego inwestora, a jeszcze inaczej w warunkach przymusowej transakcji.
W wielu postępowaniach – np. sądowych, odszkodowawczych czy dotyczących ochrony wspólników mniejszościowych – to przepisy określają, jaka kategoria wartości musi zostać zastosowana . W takich przypadkach wyceniający nie dobiera standardu dowolnie, lecz działa zgodnie z obowiązującymi regulacjami.